Waar is dat feestje
Als je me al langer volgt weet je dat ik, naast de politiek, ook werk als leraar Engels. Ik geef voornamelijk les in de bovenbouw, Engels met een sterke nadruk op de Engelstalige literatuur. Toen ik de column "Rel rond receptie is nieuw dieptepunt in Waalwijkse politiek" las, moest ik meteen denken aan een citaat uit het boek "The Catcher in the Rye". Een boek waar alle vwo leerlingen van het dr. Mollercollege kennis van hebben mogen nemen. Onbegrepen hoofdpersoon Holden denkt na over een gesprek dat hij had met de schooldirecteur als hij voor de zoveelste keer weggestuurd wordt:
"Life is a game, boy. Life is a game that one plays according to the rules."
"Yes, sir. I know it is. I know it."
Game, my ass. Some game. If you get on the side where all the hot-shots are, then it's a game, all right-I'll admit that. But if you get on the other side, where there aren't any hot-shots, then what's a game about it? Nothing. No game.
Toegegeven, heel erg gezellig is het de laatste jaren niet in de gemeenteraad van Waalwijk. De coalitie is al sinds 2008 te sterk om de oppositie nog het idee te geven dat er wat te halen valt, en de oppositie is te klein om het voor de coalitie interessant te maken hier en daar wat echte invloed op het beleid weg te geven. Een vicieuze cirkel die het politieke proces in Waalwijk soms best dwars zit, maar op geen enkele wijze zorgt voor besluiten die niet doen wat ze moeten doen, namelijk Waalwijk zo goed mogelijk laten funktioneren.
Is dat vreemd? Nou nee, er zijn volop gemeentes te vinden waar de verhouding slechter zijn, soms veel slechter zelfs. Is dat dan normaal en goed? Nou ook nee, je zou graag willen zien dat een gemeente met 29 raadsleden zoveel mogelijk bestuurd wordt door 29 raadsleden, en helaas is dat niet echt het geval in Waalwijk. En dat, geachte lezer, is niet een specifiek Waalwijks probleem, dat is de achilleshiel van het grote experiment dat Democratie heet. In de praktische uitvoering van ons bestel heb je nu eenmaal te maken met een meerderheid die de lijnen tekent en het ontstane plaatje inkleurt. Dat is inderdaad een "dictatuur van de meerderheid", maar het maakt ons land wel bestuurbaar. Het is alleen wel balen als je een raadsminderheid bent die continu alleen het beleid van anderen mag accorderen, met hier en daar een welwillend snoepje in de vorm van een gesteund amendement of aangenomen motie.
Je zou je kunnen afvragen waarom we niet gewoon wat anders doen als ons systeem echt zo slecht is. Waarom gaan we niet werken met een door de volledige raad vastgesteld programma dat door de volledige raad wordt uitgevoerd? Dat klinkt prachtig, maar daar zitten nogal wat haken en ogen aan. Laten we de huidige raad van Waalwijk eens als voorbeeld pakken. Vorig jaar waren er verkiezingen, en Lokaal Belang kwam als allergrootste uit de stembus. Ze hebben 11 van de 29 zetels, en bepalen dus grotendeels welke kant we uitvaren. Als je nou als raad serieus gaat praten over een programma, ontkom je er niet aan op onderdelen compromissen te sluiten waar een meerderheid achter kan staan. Lokaal Belang hoeft dat dan niet te plussen en minnen met vaste coalitiepartners, maar kan voor al haar speerpunten willekeurig medestanders zoeken voor een meerderheid in de raad, en Rara wiens verkiezingsprogramma de raad van Waalwijk dan uitvoert! Niets ten. nadele van Lokaal Belang, maar dan kunnen we allemaal beter thuisblijven. Het enige pluspunt van zoiets is dat het er goed uitziet in de beeldvorming, net zoals nu het grootste probleem de negatieve beeldvorming is. Aan de uitkomst gaat het weinig veranderen, maar misschien ben ik daar wel iets te cynisch over. De oppositie mag an het gevoell hebben marginaal te zijn, maar de allerbelangrijkste funktie die de oppositie in ons systeem heeft is er in ieder geval een waar je niet te licht over moet denken. Om te voorkomen dat de besturende meerderheid kan doen en laten wat ze willen, is de resterende minderheid de grote controleur. De oppositie zorgt er voor dat de coalitie "eerlijk" blijft. De raad (lees: de coalitie) stelt de kaders, het college (lees: de coalitie) zorgt ervoor dat die kaders omgezet worden in beleid, en de raad (lees: de oppositie) controleert of de afspraken nagekomen worden en het beleid klopt met de kaders. Een serieuze simplificatie, maar verassend dicht bij de praktische werkelijkheid.
Sorry voor een hoop geklets over iets wat maar weinig mensen interesseert maar waar wel iedereen een mening over heeft. Politiek heeft een slechte naam, en dat is volkomen onterecht. Politici bestaan niet los van de mensen die ze vertegenwoordigen, politici verzinnen geen rare regeltjes om mensen dwars te zitten. De wereld om ons heen wordt ingericht door de politiek. Het feit dat je betrouwbare voorzieningen, licht, warmte en eten hebt, heb je te danken aan de Politiek, het is nou eenmaal niet anders. De gemeenteraadsleden van Waalwijk wonen ook allemaal in Waalwijk, en moeten ook leven met de gevolgen van besluiten die ze zelf nemen. Is alles dan gegaan en gedaan zoals we dat zouden willen? Nee, maar het recht om te zeiken op de manier waarop politici omgaan met de verantwoordelijkheid die wij ze gegeven hebben, is na het stemrecht een van de grootste rechten die je in een moderne democratie hebt. Gelukkig wordt er in ons land, al jaren in de top van de best georganiseerde en meest welvarende landen ter wereld, uitgebreid van dat zeikrecht gebruik gemaakt. Dat is prima, maar overdrijven is ook een vak.
Heeel veel woorden om toe te komen aan wat ik eigenlijk ook in een paar zinnen had kunnen zeggen. Komttiedan!
Het is geen pretje om in de oppositie te zitten. Je invloed is beperkt, je winstkansen zijn minimaal, en zoete broodjes bakken heeft dan ook geen enkele zin. Ik heb zelf 10 jaar in de oppositiebankjes mogen zitten, en dat is niet echt heel gezellig. Je zit niet echt aan de kant waar de "hotshots" zitten, dus ziet het spelletje er net anders uit. Voor het feestje van de democratie ben je wel uitgenodigd, maar meedansen wordt niet op prijs gesteld. Je krijgt 4 jaar lang de kans om de aandacht op je te vestigen en het publiek te laten zien dat je het beter kan, maar je krijgt heel weinig kans dat goed en positief te doen. Je mogelijkheden zijn beperkt, dus als je als oppositiepartij wilt scoren moet je proberen de vinger te leggen op dingen die niet goed gaan doordat de coalitie nalaat goed beleid te ontwikkelen. Je moet controleren of de coalitie en de deelnemers daaraan zich houden aan de regels die ze ook aan de burgers stellen, of ze niet zelf dingen doen die ze anderen ontzeggen, of ze geen beleid maken dat bepaalde bevolkingsgroepen benadeelt, dat soort zaken... En soms voelt dat als proberen mensen te laten struikelen, en soms zorgt dat voor te veel druk na een moeilijke periode, en soms voelt dat ronduit als gezeik om niets. Ik zou zeggen, ga eens aan de kant van de oppositie zitten! Ervaar eens hoe het voelt als je door Waalwijkse mensen gekozen wordt maar met dat mandaat praktisch niets kunt doen, wat het met je doet als al jouw goede ideeën moeten wijken voor compromissen om de meerderheid in de raad tevreden te stellen. Een beetje overdreven natuurlijk, maar wat een feest, dat feest der democratie!
Iedereen in Waalwijk gunt vertrekkend wethouder John van den Hoven natuurlijk het allerbeste. Een passende locatie voor dat afscheid hoort daar absoluut bij, en het is prachtig dat dat gebeurt op een plek die belangrijk was in het wethouderschap dat afgesloten wordt. Als het lijkt alsof daarbij regels geschonden worden, is het de plicht van alle partijen daar aandacht voor te vragen, en het is niet meer dan logisch dat dat dan ook gebeurt. Dat het een oppositiepartij is die dat doet is ook nogal voor de hand liggend. Ik vind ook dat de toon van de vragen niet aangenaam is, maar dat is niet meer dan een bijkomstige randzaak. Lekker belangrijk! De vraag die gesteld wordt is legitiem, het antwoord doet er toe, en daar gaat het om. De publiekelijke schandpaal van het Brabants Dagblad is juist daarom volstrekt misplaatst omdat hij precies doet waar hij de heer Ottens van beschuldigt.. Wat je er ook van vindt, een gemeenteraadslid met naam en toenaam aanvallen omdat hij doet wat hij vindt dat hij moet doen is verre van sjiek, en zorgt niet echt voor het verhogen van de feestvreugde. Ik vind het zelfs een beetje op de man spelen. Maar ja, dat is ook politiek.
Het is bijna Koningsdag: waar is dat feestje!!